“การฟ้องคดีปิดปาก” หรือ “ตบปาก” หรือ “การดำเนินคดีเชิงยุทธศาสตร์เพื่อปิดกั้นการมีส่วนร่วมสาธารณะ (Strategic Lawsuits Against Public Participation) หรือ SLAPPs (สแลป)[1] ถูกอธิบายว่าเป็นการฟ้องคดีเพื่อข่มขู่ ตอบโต้ ลงโทษบุคคลที่ออกมาพูด แสดงออก ร้องเรียนเกี่ยวกับประเด็นสาธารณะหรือเรื่องที่มีความสำคัญในทางสังคม รวมถึงส่งสัญญาณเพื่อข่มขู่บุคคลอื่นไม่ให้พูดถึงหรือเข้าไปยุ่งกับเรื่องนั้น ๆ ด้วย การฟ้องคดีปิดปาก เป็นเครื่องมือที่รัฐหรือภาคธุรกิจบางส่วนนิยมใช้ในยุคปัจจุบัน เพื่อคุกคามและทำให้ผู้คนหยุดวิพากษ์วิจารณ์หรือตรวจสอบการกระทำที่ไม่ถูกต้องของรัฐและภาคธุรกิจ การฟ้องคดีเป็นเครื่องมือคุกคามที่ดูผิวเผินแล้วไม่รุนแรง ถามยังดูมีความชอบธรรม เพราะอยู่ภายใต้เสื้อคลุมของกฎหมาย ซึ่งแตกต่างจากการคุกคามทายกายภาพต่อชีวิตและร่างกาย อย่างไรก็ดี ผลกระทบก็อาจนักหนาไม่ต่างกัน เพราะการฟ้องคดีได้สร้างผลกระทบที่ซึมลึก สร้างตราบาปให้ผู้คน สร้างภาระค่าใช้จ่ายในการต่อสู้คดี ในการไปศาล ในการประกันอิสระภาพ บางคนอาจตกงาน และบ่อยครั้งใช้ได้ผลในการปิดปากทั้งผู้ถูกฟ้องและคนอื่น ๆ แม้สุดท้ายการต่อสู้คดีถึงที่สุด ศาลอาจยกฟ้อง แต่ก็ยากที่ผู้ถูกฟ้องจะเข้าถึงการเยียวยา ในปี 2562 สมาคมนักกฎหมายสิทธิมนุษยชน (สนส.) ได้พยายามรวบรวมข้อมูลคดีที่เข้าข่ายฟ้องปิดปากจากแหล่งข้อมูลต่าง ๆ เราพบว่า ตลอดช่วงระยะเวลาหลายปีที่ผ่านมา มีคดีที่เข้าข่ายการฟ้องปิดปากมากกว่า 200 กรณี ทั้งเป็นการฟ้องโดยภาครัฐและเอกชน โดยมีเป้าหมายเป็นทั้งแกนนำชาวบ้าน นักกิจกรรม […]